ARTICVLVS IIII.   ¶  Vtrùm audiens, qui tolerat detrahentem, grauiter peccet.
  
 AD Quartum sic proceditur. Videtur, quòd audiens qui tolerat detrahentem, non grauiter peccet. Non  enim aliquis magis tenetur alteri,  quàm sibiipsi. Sed laudabile est si  patiẽter homo suos detractores toleret. Dicit enim {
         Homil. 9. in Ezech. parum ante mediũ.        
}  Gregorius super Ezechielem homilia nona,  "Linguas detrahentium, sicut nostro studio non debemus excitare, ne ipsi  pereant: ita per suam malitiam excitatas debemus æquanimiter tolerare, vt nobis meritum crescat." Ergo  non peccat aliquis, si detractionibus aliorum non resistat.
  
 ¶ 2 Præterea. Eccles. quarto dicitur, "Non contradicas verbo veritatis vllo modo." Sed quandoq́ue aliquis detrahit, verba veritatis dicendo, vt suprà dictum †{
         Art. 1. huius quæst. ad tertiũ.        
} est. Ergo videtur, quòd non semper teneatur  homo detractoribus resistere.
  
 ¶ 3 Præterea. Nullus debet impedire id quod est in vtilitatem aliorum. Sed detractio frequenter est  in vtilitatem aliorum, contra quos  detrahitur. Dicit enim †{
         6. q. 1. cà. oues pastorem.        
} Pius papa,  Nonnunquam detractio aduersus  bonos concitatur: vt quos vel domestica adulatio, vel aliorum fauor  in altum extulerat, detractio humiliet, ergo aliquis non debet detractores impedire.
  
 SED contra est, quod Hieronymus †{
         In epistola ad Nepotianum,   in vlt. pagina ante finem epistol. to. 1.        
} dicit, "Caue ne linguam aut  aures habeas pruriẽtes, aut alijs detrahas, aut alios audias detrahẽtes."
  
 RESPONDEO dicendum,  quòd secundum Apostolum ad Romanos primo, "Digni sunt morte  non solùm qui peccata faciunt, sed  etiam qui facientibus peccata consentiunt." Quod quidem contingit dupliciter. Vno modo directè,  quando scilicet quis inducit alium  ad peccatum, vel ei placet peccatum. Alio modo indirectè, quando scilicet non resistit, cùm resistere possit. Et hoc contingit quandoque non quia peccatum placeat,  sed propter aliquem humanum timorem. Dicendum est ergo, quòd  si aliquis detractiones audiat absque resistentia, videtur detractori  consentire: vnde fit particeps peccati eius. Et si quidem inducat eũ   ad detrahẽdum, vel saltem placeat  ei detractio propter odiũ eius, cui  detrahitur, nō minus peccat, quàm  detrahens, & quandoque magis.  Vnde Bernardus †{
         Libr. 2. de consideratiōe ad Eugeniũ circa finem illius.        
} dicit, Detrahere aut detrahẽtem audire, quid horum damnabilius sit, non facilè dixerim. Si verò non placeat ei peccatum, sed ex timore, vel negligentia,  vel etiam verecũdia quadam omittat repellere detrahentem, peccat  quidem, sed multominus quàm detrahens, & plerunque venialiter.  Quandoque etiam hoc potest esse  peccatũ mortale, vel propter hoc,  quòd alicui ex officio incumbit detrahentem corrigere, vel propter  aliquod periculum cōsequens, vel  propter radicem, qua timor humanus quandoque potest esse peccatum mortale, vt suprà  habitũ  †{
         Q. 19. articul. 3.        
} est.
  
  AD primum ergo dicendum, ꝙ   detractiones suas nullus audit: quia  scilicet mala quæ dicuntur de aliquo, eo audiente, non sunt detractiones, propriè loquendo, sed contumeliæ, vt dictum †{
         Arti. 1. ad secundum.        
} est. Possunt tamen ad notitiam alicuius detractiones contra ipsum factæ aliorum relationibus peruenire. Et tunc sui arbitrij est detrimentum suæ famæ pati, nisi hoc vergat in periculum aliorum, vt suprà dictum †{
         In corp. artic. &  qō. 72. art. 3.        
} est. Et  ideo in hoc potest commendari eius patientia, quòd patienter proprias detractiones sustinet: non autem est sui arbitrij, quòd patiatur  detrimentum famæ alterius. Et ideo in culpam ei vertitur, si non resistit, cùm possit resistere, eadem ratione qua tenetur aliquis subleuare asinum alterius iacentem sub onere, vt præcipitur Deuter. 22.
  
 AD secundum dicendum, quòd  non semper aliquis debet resistere  detractori, arguendo eum de falsitate, maximè si quis sciat verum  esse quod dicitur: sed debet eum  verbis redarguere de hoc, quòd  peccat fratri detrahendo, vel saltem ostendere, quòd ei detractio  displiceat per tristitiam faciei: quia,  vt dicitur Prouerbiorum vicesimo  quinto. "Ventus Aquilo dissipat  pluuias, & facies tristis linguam detrahentem."
  
 AD tertium dicendum, quòd  vtilitas quæ ex detractione prouenit, non est ex intentione detrahentis, sed ex Dei ordinatione, qui  ex quolibet malo elicit bonum. Et  ideo nihilominus est detractoribus    resistendum, sicut & raptoribus,  vel oppressoribus aliorum, quanuis  ex hoc oppressis vel spoliatis, per patientiam meritum crescat.