AD Secundum sic proce{
         Supra qō. 57. arti. 4. & infr. arti. 8. cor. et ad tertiũ. & vir. qō. 2. artic. 7. ad 12.        
}ditur. Videtur quòd iustitia non semper sit ad alterum. Dicit enim Apostolus ad Roman. 3. quòd iustitia Dei, est per fidem Iesu Christi. Sed fides non dicitur per cōparationem vnius hominis ad alterũ. Ergo neq; iustitia.
  
 ¶ 2 Præterea. Secundum †{
         Ca. 15. circa mediũ. tom. 1.        
}  Augustinum in lib. de Moribus Ecclesiæ, ad iustitiam pertinet ob hoc, ꝙ   seruit Deo bene imperare cæteris,  quæ homini sunt subiecta. Sed appetitus sensitiuus est homini subiectus, vt patet Genes. 4. vbi dicitur:  "Subter te erit appetitus eius, scilicet peccati, & tu dominaberis illiꝰ."   Ergo ad iustitiam pertinet dominari proprio appetitui. Et sic erit iustitia ad seipsum.
  
 ¶ 3 Præterea. Iustitia Dei est æterna. Sed nihil aliud est Deo coæternum: ergo de ratione iustitiæ  nō   est, quòd sit ad alterum.
  
 ¶ 4 Præterea. Sicut operationes  quæ sunt ad alterum, indigent rectificari: ita etiam operationes quæ   sunt ad seipsum. Sed per iustitiam  rectificantur operationes, secundũ   illud Prouerb. 11.  "Iustitia simplicis  diriget viam eius". Ergo iustitia non  est solum circa ea quæ sunt ad alterum, sed etiam circa ea quæ sunt  ad seipsum.
  
 SED contra est, quod †{
         Libr. 1. in ca. de iustitia in principio.        
}  Tullius  dicit in 1. de Offic. quòd iustitiæ ea  ratio est, qua societas hominum inter ipsos & vitæ communitas continetur. Sed hoc importat respectũ   ad alterum: ergo iustitia est circa ea  quæ sunt ad alterum.
  
 RESPONDEO dicendum,  quòd sicut suprà  †{
         Quæst. præced. art. 1. 2. & 3.        
} dictum est, cùm  nomen iustitiæ  æqualitatem importet, ex sua ratione iustitia habet, ꝙ   sit ad alterum: nihil enim est sibi  æquale, sed alteri. Et quia ad iustitiam pertinet actus humanos rectificare, vt †{
         Arti. præced. &  qō. 57. art. 1. & 1. 2. q. 113. articul. 1.        
} dictum est: necesse est ꝙ   æqualitas ista quam requirit iustitia, sit diuersorum agere potentiũ.  Actiones autem sunt suppositorũ   & totorum, non autem propriè loquendo partium, & formarum, seu  potentiarum. Non enim propriè dicitur quòd manus percutiat, sed homo per manum: neque propriè dicitur ꝙ calor calefaciat, sed ignis  per calorem: secundum tamen similitudinem quandam hæc dicuntur. Iustitia ergo propriè dicta requirit diuersitatem suppositorum,  & ideo non est nisi vnius hominis  ad alium. Sed secundum similitudinem accipiuntur in vno &  eodẽ   homine diuersa principia actionũ,  quasi diuersa agentia: sicut ratio &   irascibilis &  cōcupiscibilis, & ideo  metaphoricè in vno & eodem homine dicitur esse iustitia, secũdum quod ratio imperat irascibili &  cōcupiscibili: & secundum quod hæc  obediunt rationi, & vniuersaliter  secundum quod vnicuiq; parti hominis attribuitur quod ei cōuenit.  Vnde &  †{
         Lib. 5. ca. vlti. to. 5.        
}  Philosophus in. 5. Ethicor. hanc iustitiam appellat, secundum metaphoram dictam.
  
 AD primum ergo dicendum, ꝙ   iustitia quæ fit per fidem in nobis,  est per quā iustificatur impius: quæ   quidem in ipsa debita ordinatione  partium animæ consistit, sicut suprà  †{
         Prima secundæ  qō. 113. ar. 1.        
} dictum est, cùm de iustificatione impij ageretur. Hoc autem pertinet ad iustitiam metaphoricè dictam, quæ potest inueniri etiam in  aliquo solitariam vitam agente. Et  per hoc patet respōsio ad secundũ.
  
 AD tertium dicendum, quòd  iustitia Dei est ab æterno, secundũ   voluntatem, & propositum æternum. Et in hoc præcipuè iustitia  consistit: quanuis secundum effectum non sit ab æterno: quia nihil  est Deo coæternum.
  
 AD quartum dicendum, quòd  actiones, quæ sunt hominis, ad se  ipsum sufficienter rectificantur, rectificatis passionibus, per alias virtutes morales. Sed actiones quæ   sunt ad alterum, indigent speciali  rectificatione non solùm per comparationem ad agentem, sed etiam  per comparationẽ ad eum, ad quẽ   sunt. Et ideo circa eas est specialis  virtus, quæ est iustitia.